Een opvallend kenmerk van de Koran is dat van evenwicht — tussen het goddelijke en het menselijke, het spirituele en het materiële, het persoonlijke en het maatschappelijke.
De Koran omvat álle aspecten van het leven en speelt in op de behoeften van de mens. De manier waarop Allah tot de mens spreekt helpt ons om in balans te komen als mens. Om onze hogere levensdoelen te bereiken en om ons volle potentieel te benutten.
Juist door die gebalanceerde benadering worden moslims in de Koran een ‘volk van de middenweg’ genoemd en worden ze geprezen als de beste gemeenschap ooit.
Zo maakten Wij jullie tot een gematigd volk, opdat jullie getuigen zullen zijn voor de mensen en opdat de Boodschapper (Moehammed) een getuige zal zijn voor jullie. (Koran, 2:143).
Jullie (moslims) zijn het beste volk wat ooit onder de mensheid verscheen, jullie bevelen het goede aan en verbieden het verwerpelijke en jullie geloven in Allah. En hadden de mensen van het Boek geloofd, dan zou dat beter voor hen geweest zijn, onder hen zijn er die geloofd hebben maar de meesten zijn verdorvenen. (Koran, 3:110).
Drie dimensies van balans
De wijsheid van de Koran met betrekking tot het vinden van de balans werkt op drie niveaus: van binnen, naar buiten en opwaarts (de verbinding zoekend met Allah, de Verhevene)
Van binnenuit raakt de Koran het hart en de geest op een diepe, betekenisvolle manier. Het doel hiervan is: innerlijke groei en ontwikkeling.
Wat de Koran hierin uniek maakt, is dat Allah tot ons spreekt en dat alle zaken uiteindelijk naar Hem terugkeren. Dit gaat veel verder dan wat je in andere godsdiensten en overtuigingen tegenkomt.
Naar buiten toe pakt de Koran echt álles aan. Van het persoonlijke leven tot internationale betrekkingen — geen enkel aspect blijft buiten beeld.
Wat de Koran hier bijzonder maakt, is dat zelfs de meest alledaagse handelingen een spirituele en morele betekenis krijgen. Allah is werkelijk overal bij betrokken.
De Koran is niet alleen een spirituele gids, maar ook een levensgids, een ethische code én een juridisch kader in één.
Opwaarts (de verbinding zoekend met Allah, de Verhevene)
Hier richt de Koran zich volledig op Allah, de Ene, de Allerhoogste. Alles draait om Hem, en alles hoort ook in dat licht bekeken te worden.
De mens is volgens de Koran slechts een beheerder van wat God op aarde heeft geplaatst — en zijn uiteindelijke doel is om Allah te aanbidden.
Volledige onthechting?
Soms wordt gedacht dat deze focus op God en het hiernamaals betekent dat je moet kiezen voor onthechting, dat je je moet terugtrekken uit het gewone leven. Maar dat is juist níét de bedoeling.
De Koran roept mensen juist op om het goede voorbeeld te zijn op aarde, om de mooie eigenschappen van Allah Zelf na te leven in gedrag en houding.
Als de Koran je de richting wijst naar Allah, dan is dat niet om je af te sluiten, maar om je geest te verruimen, je moraal te verheffen en je in contact te brengen met de Bron van Vrede en Goedheid.
In die zin is het eigenlijk een revolutie tegen oppervlakkige denkwijzen en beperkte, beperkende religieuze ideeën. De Koran wil het denken bevrijden van twijfel, de ziel van zonde, en het geweten van onderdrukking.
De Koran als Levensgids
De Koran is compleet in zijn wijsheid. Hij veroordeelt het lichaam niet, maar vergeet de ziel ook niet. Het maakt enerzijds Allah niet ‘menselijk’ en anderzijds wordt de mens ook niet tot god of engel verheven. Alles en iedereen heeft zijn plek in het grotere plan van de schepping.
Er is dus een helder evenwicht tussen daden en hun gevolgen, tussen middelen en doelen.
Maar let op: de Koran is niet neutraal — Allah doet een beroep op jou en verlangt iets van je. Allah vraagt je om Zijn Levensgids te volgen. Dat is geen gemakkelijke opgave, maar als je er naar op zoek bent en je herkent de waarheid, ontvang je die opdracht juist met vreugde.
De Koran vraagt niet het onredelijke van de mensheid, maar roept op tot zuiverheid van onze intentie, eerlijkheid in ons denken, oprechtheid in ons handelen, vertrouwen op de Ene, zodat we in balans blijven, de middenweg bewandelen en naar het Licht geleid worden:
Dit is het Boek, waarover geen twijfel bestaat, een leidraad voor degenen die godvrezend zijn. (Koran, 2:2).
(Dit is) een Boek dat Wij aan jou (O Mohammed) hebben geopenbaard opdat jij de mensheid uit de duisternis naar het licht moge leiden, met toestemming van hun Heer, naar het Pad van de Almachtige, de Eigenaar van alle lofbetuigingen. (Koran, 14:1).
https://aboutislam.net/shariah/quran/introduction-to-the-quran/moderation-in-the-quran/