10 feiten over het gebed (salat)

Het gebed, de Salah, is één van de 5 zuilen van de Islam. Het is een plicht die elke moslim moet vervullen om dichterbij God te komen. Maar het gebed van de moslims is niet te vergelijken met het gebed van andere godsdiensten. Er zijn voorwaarden aan verbonden en rituelen waar je je aan moet houden. Lees 10 feiten over het gebed die je misschien nog niet kende.

1. Flexibele timing

Moslims bidden vijf keer per dag. De tijdstippen voor het gebed zijn afhankelijk van de zon en zijn als volgt vastgesteld:

• bij de eerste ochtendschemering
• in de middag
• in de late namiddag
• bij zonsondergang
• in de avond

Nu zou je kunnen denken dat moslims op een exact tijdstip alles uit hun handen moeten laten vallen om te bidden, maar dat is niet zo. Elk gebed heeft een tijdspanne wat het voor moslims gemakkelijker maakt om aan het verplichte gebed te voldoen. Bijvoorbeeld, de tijdspanne voor het middaggebed kan tussen 13:00 en 17:00 uur zijn, afhankelijk van de stand van de zon. Dit geeft moslims ongeveer vier uur om het gebed te verrichten.

2. Het inkorten/combineren van de gebeden

De Islam is een godsdienst die vaste leerstellingen heeft, die niet veranderd kunnen worden. Maar… ze zijn wel flexibel. De Islam is een praktische godsdienst die rekening houdt met bijzondere omstandigheden. Als je op reis bent, een examen af moet leggen, een operatie uitvoert, of ziek bent, mag je het gebed inkorten of twee gebeden combineren. Het combineren en inkorten van gebeden wordt gedaan in uitzonderlijke omstandigheden omdat het niet Gods bedoeling is om dingen moeilijk te maken.

Allah beoogt voor u gemak en wil de dingen voor u niet moeilijk maken (Koran 2:185).

3. Eén richting, één volk

Er zijn 1,5 miljard moslims in de wereld en zij kijken allemaal in de richting van de Kaba, het ‘huis van God’,  in de stad Mekka wanneer zij het gebed verrichten. Deze gezamenlijke richting is bedoeld om een gevoel van eenheid onder de moslims tot stand te brengen en om de harten te verbinden. Moslims vereren de Kaba niet, het dient slechts als een centraal heiligdom. Alhoewel alle richtingen aan God behoren, hebben mensen een focuspunt nodig om zich op te kunnen richten en concentreren.

Dit wordt nauwkeurig in de Koran vermeld:

En aan Allah behoort het oosten en het westen. Dus waar gij u ook wendt, daar is het Aangezicht van Allah. Voorwaar, Allah is Alomvattend en Alwetend (Koran 2:115).

Wanneer moslims over de hele wereld vijf keer per dag hun gezicht naar Mekka wenden, schept dat eenheid en saamhorigheid. Al leven de moslims in verschillende delen van de planeet, alsnog zijn ze hierdoor innig verbonden. Het bidden in één richting verenigt hen in hun lofprijzing van God. En het is een bewijs van hun overeenkomstige geloof ondanks hun geografische, culturele en taalkundige verschillen.

4. De Koran wordt gereciteerd in het gebed

Elk gebed bestaat uit rituelen – bepaalde houdingen en bewegingen – zoals de staande positie, de neerbuiging en de neerwerping. Eén van de belangrijkste onderdelen van het gebed is het uit het hoofd reciteren van een deel van de Koran. Dit stelt moslims in staat om voortdurend in contact te zijn met het woord van God.

De koranverzen moeten op een correcte, mooie en melodieuze manier worden gereciteerd opdat het hart geraakt wordt. Het woord Koran (uitspraak “Qurʾān”) betekent “De meest gereciteerde”. Het is een feit dat de Koran in wezen het meest gereciteerde boek op aarde is. Met een aanzienlijk percentage van de 1,5 miljard moslims die vijf keer per dag bidden, wordt de Koran voortdurend en over de hele wereld gereciteerd.

5. Herinnering aan God

Als je van iemand houdt, is diegene altijd in je gedachten. Het gebed zorgt ervoor dat moslims in contact met God blijven. Het herinnert ze constant aan hun Schepper en Onderhouder.

Voorwaar, Ik ben Allah! Er is niemand die aanbidding waardig is dan Ik, dus aanbid Mij en verricht het gebed volmaakt ter Mijner gedachtenis (Koran 20: 13-14).

6. Het gebed houdt je in toom

En houdt het gebed vol; het gebed houdt zeker weg van onfatsoen en kwaad (Koran 29:45)

Vijf maal daags bidden houdt de mens in toom, omdat hij voortdurend tot God spreekt en nadenkt over zijn daden. Iemand die niet aan God denkt, denkt niet na over zijn daden en zal niet de drang voelen om berouw te tonen. Wat hierbij ook een rol speelt is de aanmoediging om samen met anderen te bidden. Dit zorgt ervoor dat iemand in contact komt met andere rechtschapen mensen die hem of haar zullen inspireren en stimuleren om goed te doen. Zij zullen hem helpen op zijn weg naar verandering en hem eraan herinneren wanneer hij een fout maakt.

7. Het gebed is verbonden met liefdadigheid

De Koran verbindt het gebed voortdurend met liefdadigheid.

Voorwaar, zij die geloven en goede daden verrichten en het gebed verrichten en de zakat geven, zullen hun beloning bij hun Heer ontvangen en er zal geen vrees over hen zijn, noch zullen zij treuren. (Koran, 2:277)

Een ander vers luidt:

Mannen die noch koopwaar noch verkoop afleiden van het gedenken van Allah en het onderhouden van het gebed en het geven van zakat. (Koran 24:37)

Wanneer je meerdere malen per dag in gemeenschap bidt, leer je de andere aanbidders kennen. Het biedt de mogelijkheid om te weten wie in nood is, ziek is, of hulp nodig heeft. Als iedereen thuis zou bidden, zou de mogelijkheid om anderen te helpen niet zo gemakkelijk beschikbaar zijn.

8. Wassen voor het gebed

Alvorens te bidden, moeten moslims hun handen, gezicht, hoofd en voeten wassen. Deze wassing wordt de rituele wassing genoemd. Het doel ervan is de lichamelijke reinheid te verzekeren alvorens voor God te staan. Maar de wassing herinnert ook aan de noodzaak om geestelijk rein te zijn. Als iemand zijn ledematen wast, herinnert hij zich de zonden die hij mogelijk met die ledematen heeft begaan.

De Profeet ﷺ zei: “Wanneer een moslim zijn gezicht wast voor het gebed wordt elke zonde die hij met zijn ogen heeft begaan van zijn gezicht afgewassen samen met het water, of met de laatste druppel water; wanneer hij zijn handen wast, wordt elke zonde die zij hebben gewrocht van zijn handen uitgewist door het water, of met de laatste druppel water; en wanneer hij zijn voeten wast, wordt elke zonde waarnaar zijn voeten hebben gelopen afgewassen met het water, of met de laatste druppel water, met als resultaat dat hij gereinigd van alle zonden naar buiten komt.” (Sahih Muslim).

De meesten zouden het belangrijk vinden om rein te zijn voordat zij een belangrijk iemand ontmoeten, als ze naar een sollicitatiegesprek gaan, of voor een belangrijk persoon komen te staan. Op dezelfde manier vinden moslims het belangrijk om in een staat van lichamelijke reinheid te verkeren wanneer zij voor God staan in het gebed. Dit wassen schept ook een cultuur van reinheid in de samenleving als de mensen gewend zijn regelmatig hun handen, gezicht en ledematen te wassen.

9. Het is een geestelijke reiniging

De Profeet ﷺ vatte dit punt het beste samen toen hij zei: “Als iemand een beekje voor zijn deur had en hij baadde zich daar vijf keer per dag in, denk je dat hij dan nog enige vuiligheid op zich zou hebben?” De mensen zeiden: “Dan zou er helemaal geen vuiligheid op hem achterblijven.” De Profeet ﷺ zei toen: “Dat is als de vijf dagelijkse gebeden: Allah veegt er de zonden mee weg” (Sahih Muslim).

10. Het eindigt met vrede

Elk gebed eindigt met een verklaring die “vrede zij met u” betekent. Het woord salah in het Arabisch komt van het stamwoord sila, dat verbinden of contact betekent. Het onderbreekt letterlijk iemands dag om zich los te maken van deze wereld en zich opnieuw te verbinden met God en het hiernamaals. Uiteindelijk is deze wereld tijdelijk, en niemand zal hier voor altijd zijn. Het gebed biedt regelmatige en voortdurende mogelijkheden om zich los te maken van het tijdelijke en zich te verbinden met het Eeuwige.

Het gebed is daarom vredig en bevrijdend van de ketenen van verleidingen en wereldse dingen. Nadat je je opnieuw met God hebt verbonden, heb je een gevoel van vrede in je hart. Deze vrede kan niet gevonden worden door materialisme, plezier, vermaak, of roem. Zij wordt alleen gevonden door je los te maken van deze korte en vergankelijke wereld en je steeds opnieuw met God te verbinden.