De Profeet Mohammed (vrede zij met hem) zei:
Lees de Koran, want het zal komen als een bemiddelaar voor zijn reciteurs op de Dag der Opstanding. (Moslim)
Weet dat er openlijke, uiterlijke manieren zijn om de Koran te lezen, en dat er innerlijke verborgen manieren zijn. Wat de verborgen manieren betreft; dat zijn er vijf. Lees hoe je het beste met deze geheimen om kunt gaan.
1- Voel de voortreffelijkheid van de woorden
Laat, voor je begint met Koran lezen, tot je doordringen wat de voortreffelijkheid van de woorden is doordat je je bewust bent van de voortreffelijkheid van de Spreker.
Je kunt dit doen door te na te denken over Allah’s Heerschappij en je in te beelden dat je het ziet en ervaart: Zijn Troon, de hemelen en de aarde en alles wat er tussenin is, van de djinn, mensen, dieren en planten. Besef dat de Schepper van dit alles Eén is. Alles is onder Zijn controle en Hij heeft Macht over alles.
Wees dankbaar vanwege Zijn Gunsten en Mededogen. Wakker het verlangen in jezelf aan dat je Zijn woorden wil lezen en wil leren en proeven van Zijn Eigenschappen, Zijn Schoonheid, Zijn Kennis en Zijn Wijsheid.
Net zoals de Koran slechts mag worden aangeraakt door hen die zich hebben gereinigd, maar er alsnog een deel wordt versluierd, zo zullen evenzo zijn ware betekenis en geheimen worden versluierd voor de harten die verachtelijk en onrein zijn.
2- Overpeins de Koran
Overdenk de betekenis van de Koran, terwijl jij er uit leest en reciteert, als jij tot de dragers van de Koran wil behoren. Herhaal nog een keer alles als je tong gedachteloos heeft gereciteerd, want het gedachteloos lezen telt niet mee als goede daad. Het doel van het reciteren op mooie en correcte wijze is dat je Allah nog meer overdenkt.
Ali (moge Allah tevreden met hem zijn) zei:
“Er is geen goedheid in een daad van aanbidding die verstoken is van begrip, noch in recitatie die het gedenken (van Allah) ontbeert.”
3- Pluk de vruchten van kennis
Oogst de vruchten van kennis van hun takken en zoek hun verblijfplaatsen, terwijl je de woorden van Allah overdenkt. Het leven van de profeten is zo’n tak of bron van kennis waar je vruchten van kan plukken, zoals de vruchten van vriendelijkheid en zegeningen, gunsten en vrijgevigheid. Zoek niet naar de wereldse takken zoals eer, macht, verovering en overheersing. Die passen namelijk niet bij het leven van de profeten.
Je zoektocht wordt vergemakkelijkt door kennis van de tien categorieën waarin we de Koran kunnen indelen, zoals onder andere:
- datgene van de Koran, dat betrekking heeft op Allah, Zijn Eigenschappen en daden; zoek daarin de kennis van groot- en grootsheid.
- datgene, wat betrekking heeft op de leiding op het rechte pad; haal daaruit de kennis van barmhartigheid, mededogen en wijsheid.
- datgene wat betrekking heeft op de vernietiging van vijanden; zoek daarin de kennis van eer en macht, verovering en overweldiging.
- datgene wat betrekking heeft op het leven van de profeten; zoek er de kennis van vriendelijkheid en zegeningen, gunsten en vrijgevigheid.
Zoek dus voor elke categorie datgene wat het meest passend is…
4- Vermijd wat je niet begrijpt
Vermijd wat jouw begrip te boven gaat, want dat is de bedekking die jou verhindert om te begrijpen. Allah (Glorie zij Hem) zegt:
…Voorwaar, Wij hebben over hun hart bedekkingen gelegd, opdat zij het niet zouden begrijpen, en in hun oren doofheid… (18:54)
De Godbewuste zoeker naar de waarheid wordt op de proef gesteld met één van de twee soorten bedekkingen: het gaat ofwel om de sluiers van twijfel en ontkenning die de zwakken in het geloof op de proef stellen, ofwel om de sluiers van ego strelende begeerten die degenen op de proef stellen die in het leven van deze wereld opgaan.
Wat de aanbidders betreft, die zich uitsluitend op de Weg van Allah richten, zij hebben met twee andere sluiers te kampen, namelijk:
– De influisteringen
- De eerste betreft de influisteringen die het hart afleiden van het nadenken over zijn voornemen om oprecht en geconcentreerd te bidden. Hoe was het in het begin? Is het er nu nog? Is er nu nog oprechtheid? Dat vindt plaats als hij in gebed staat.
- Een andere vorm van influisteren is datgene wat de aandacht afleidt van het corrigeren van de uitspraak van de letters, wat leidt tot twijfel en herhaling. Dit gebeurt zowel in het gebed als wel daarbuiten. Hoe kunnen de geheimen van het Koninkrijk worden gezien door een hart dat (alleen) gericht is op hoe de lippen zich openen en sluiten en hoe de tong en de kaken zich bewegen en hoe de lucht er doorheen stroomt?
– Het zichzelf beperken tot de openlijke betekenissen van de Koran
De tweede soort sluier waar de aanbidder mee te maken krijgt is het beperken van zichzelf tot de openlijke betekenissen van de Koran. Dit belemmert het werkelijke begrip. De waarheid waartoe Allah Zijn dienaren heeft bevolen om in te geloven, is namelijk in te delen een zichtbare betekenis – zoals de huid – en een diepe verborgen innerlijke betekenis – zoals het merg.
Allah heeft Zijn Schepping bevolen om te geloven dat Hij kan worden gezien, maar zien betreft hier zowel een uiterlijke als wel een innerlijke betekenis.
Als je gelooft dat het zien van Allah gelijk staat aan het zien van wat wij mensen in deze wereld gewend zijn, hoe kun je dan verwachten het geheim te kennen van Allah’s uitspraak: “Jullie zullen Mij niet zien…” (Koran 7:143)?
En hoe zal je kunnen begrijpen wat in dit leven onmogelijk is om te aanschouwen met onze ogen die beperkt zijn tot het zien van richtingen en randen? En hoe zal je Zijn uitspraak kunnen begrijpen: “Geen blik kan Hem bereiken” (Koran 6:103) naast Zijn uitspraak: “Sommige gezichten zullen op die Dag stralend zijn, kijkend naar hun Heer” (Koran 75:22-23)?
5- Registreer de lichten van de Koran
Beperk je niet tot het registreren van de lichten van de Koran, maar verzamel ook de juiste voorwaarden en effecten. Dus, lees een vers niet anders dan dat je versierd wordt door met de kenmerken ervan. Op deze manier zul je een bepaald begrip en een algemene gemoedstoestand en ervaring hebben bij elk vers dat je leest.
Dus, wanneer barmhartigheid en de belofte van vergeving worden genoemd, word je opgetogen van geluk. Wanneer woede en strenge bestraffing worden genoemd, krimp je ineen en word je overmand door angst. En wanneer Allah (Geprezen zij Hij) wordt genoemd – Zijn Schone Namen en Zijn Grootheid – dan buig je je hoofd en voel je je nietig, alsof je verdwijnt in het niets door het aanschouwen van Zijn Glorie. En wanneer de ongelovigen worden genoemd en Allah’s Verhevenheid boven het hebben van een zoon en een echtgenote, dan buig je je hoofd en demp je je stem, alsof je je verbergt voor schaamte…
Dit zal ook een lichamelijk effect moeten hebben op je ledematen, zoals het huilen uit droefheid, het zweten op het voorhoofd uit schaamte, het beven en sidderen uit ontzag voor Zijn Glorie, en het voelen van vreugde in de ledematen, tong en stem wanneer jou de blijde tijding wordt gegeven, en het voelen van vrees (wanneer je gewaarschuwd wordt).
Als je dat doet, neemt alles van jou deel aan het ontvangen van de barakah (zegeningen) van de Koran.
Uittreksel uit Kitāb al-Arba`īn fī Usūl al-Dīn van Imam Abu Ḥamid al-Ghazali
Lees ook: Vasten is een schild