Achtergrond
Het verhaal van Dhulkifl (ook wel Zul-Kifl genoemd) is een beetje een mysterie. Er is niet veel informatie bekend over zijn leven.
De letterlijke betekenis van Dhulkifl is “Bezitter van de Kudde”. Wat we over hem weten is dat hij een rechtschapen man was en “gezelschap van de goeden” die ook zeer geduldig was. Dit is gebaseerd op twee vermeldingen van Dhulkifl in de Glorieuze Koran, in Surah Al-Anbya 85-86 en:
“En gedenk Onze dienaren, Abraham, Izaäk en Jacob – zij die kracht en [godsdienstige] visie bezitten. Voorwaar, Wij kozen hen voor een exclusieve eigenschap: het gedenken van het tehuis [van het Hiernamaals]. En voorwaar, zij behoren voor Ons tot de uitverkorenen en de voortreffelijken. En gedenk Ismaël, Elisa en Dhulkifl (as), allen behoren tot de uitverkorenen. Dit is een vermaning. En voorwaar, voor de rechtvaardigen is er een goede plaats van terugkeer.” (Surah Sad 45-49.)
Verschillende meningen
Volgens Ibn Kathier (geleerde in exegese van de Koran) lijkt het logisch dat hij, omdat hij in de Glorieuze Koran genoemd wordt tussen die andere Profeten, door associatie, ook als profeet beschouwd moet worden.
Echter, veel andere beroemde Koran-commentatoren zoals Imam Ibn Jarir onthielden zich van het maken van dergelijke beslissende opmerkingen. Hij meent dat Dhulkifl (as) een heilige en rechtvaardige was, maar geen bewijs dat hij een profeet was.
Ibn Kathir betoogt door te verwijzen naar de uitspraak van Allah,
وَرُسُلاً لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ
Wat betekent: “en Boodschappers die Wij jou niet genoemd hebben”, verwijzend naar het feit dat er andere Profeten zijn die Wij jou niet in de Koran genoemd hebben.
Verhaal van profeet Dhulkifl (as)
Imam Ibn Jarir geeft een verslag van Dhulkifl (as) dat enig inzicht geeft in het leven van de Profeet.
Toen Al-Yasa (Elisa) oud werd, was hij op zoek naar een opvolger die de Israëlieten kon helpen leiden en hij had iemand nodig met een kalme houding en een heldere geest. Hij verzamelde een groep metgezellen en stelde drie voorwaarden waarvan hij geloofde dat ze zouden getuigen van een groot leider,
“De persoon die in aanmerking komt om mij te vervangen is iemand die het hele jaar overdag vast, Allah gedenkt in het gebed gedurende de nacht, en die nooit zijn kalmte verliest.”
Een betrekkelijk onbekende persoon die door het volk in minachting werd gehouden, stond op en bood zich aan voor de baan. Profeet Yasa vroeg hem of aan deze drie voorwaarden was voldaan. De man antwoordde ja op alle drie, maar om wat voor reden dan ook geloofde Yasa zijn eis niet en wees hem af.
Nieuwe plaatsvervanger
Nadat nog enkele dagen verstreken waren, verzamelde Yasa de groep opnieuw en herhaalde of aan zijn voorwaarden was voldaan. Iedereen bleef zitten naast dezelfde man. Yasa zag zijn volharding en benoemde de man om als zijn plaatsvervanger te dienen.
Maar om de wil van de man echt op de proef te stellen vroeg hij een paar mensen om te proberen de man over te halen iets te doen waardoor hij niet langer zijn plaatsvervanger zou zijn.
Zij probeerden het allen en zij faalden allen.
Toen bood Iblies (satan) zijn diensten aan Al-Yasa aan: “Laat hem aan mij over. Ik zal voor hem zorgen.”
De man op dit punt ontwikkelde een routine die het vasten gedurende de dag inhield, het bidden gedenkende Allah gedurende de nacht. In de namiddag deed hij een dutje om zich te verjongen.
Iblies besloot de man vlak voor zijn middagdutje te storen door op de deur te kloppen en te smeken om te worden binnengelaten, zeggende: “Ik ben een oude gekwelde man.”
Iblis werd binnengelaten en begon te ratelen over de wreedheid en het onrecht waarvan hij het slachtoffer was. Hij rekte het verhaal zo lang dat er geen tijd meer overbleef voor het dagelijkse dutje van de man. De man bood Iblis aan hem de volgende dag in zijn hof te komen bezoeken, opdat hem recht zou worden gedaan.
De man wachtte de volgende dag op Iblis, maar hij kwam niet opdagen. De volgende morgen wachtte hij op de terugkeer van Iblis, maar hij kwam weer niet terug. Eindelijk, in de namiddag, juist voordat de man zijn dutje wilde doen, kwam Iblis en begon op de deur te bonzen. De man, nog steeds kalm, vroeg hem: “Heb ik je gisteren niet gezegd naar mijn hof te komen, maar je bent niet verschenen, noch ben je vanochtend gekomen?”
De val van Iblis
Hierop antwoordde Iblis: “Heer, mijn vijanden zijn zeer onrechtvaardige mensen; toen zij vernamen dat jij in jouw hof zat en hen zou dwingen mij terug te geven wat mij verschuldigd was, kwamen zij overeen de zaak buiten het hof te regelen. Maar zodra u uw hof verliet, kwamen zij op hun belofte terug.”
Het gesprek duurde een lange tijd waarin hij zijn gebruikelijke dutje miste, de man vroeg Iblis om zijn hof opnieuw te bezoeken om de zaken te regelen. Opnieuw wachtte de man geduldig in de hof, maar Iblis kwam niet. Toen hij die dag naar huis terugkeerde, voelde hij zich erg moe door het gebrek aan slaap. Hij vroeg de familieleden om niemand aan de deur te laten kloppen.
Iblis probeerde opnieuw zijn slaap te verstoren zodat hij niet zou kunnen vasten en bidden en hoopte dat hij in woede zou groeien, maar toen hij probeerde op de deur te kloppen hielden de familieleden van de man hem tegen. Iblis was vastbesloten, hij forceerde een andere weg in het huis van de man en begon op de deur van zijn kamer te kloppen.
De man zag dat Iblis het huis was binnengekomen terwijl de deur gesloten bleef. Toen werd hij zich er plotseling van bewust dat de man die voor hem stond Iblis was en vroeg hem: “Ben jij de vijand van God?”
Hij gaf toe dat hij Iblis was en zei: “Jij hebt al mijn plannen verijdeld en al mijn pogingen om jou in mijn plan te lokken verijdeld. Het was mijn bedoeling je op de een of andere manier kwaad te maken, zodat een van je beweringen tegenover Yasa vals zou blijken te zijn.”
Het was vanwege deze episode dat de man de titel Dhulkifl (as) kreeg, een titel die betekent “bezitter van, of het geven van, een dubbele vergelding of portie”.
Moge Allah tevreden over hem zijn!
Lees ook: Profeet Musa & Harun Geboorte en jeugd