De moslims volgen vier grote wetscholen van jurisprudentie in zaken van juridische en godsdienstige details. Imam Malik Ibn Anas, moge Allah hem genadig zijn, komt chronologisch gezien op de tweede plaats. Want Malik ibn Anas, die bekend staat als de geleerde van Madeenah, werd in het jaar 93 A.H. in Madeenah geboren.
Achtergrond
De moeder van Imam Malik raadde hem aan om naar de eerste school en universiteit van de Islam te gaan, de Moskee van de Profeet in Madinah, waar hij begon met het uit het hoofd leren van de Glorieuze Koran en daarna de Hadith [overleveringen van Profeet Muhammad (vzmh)]. In de tijd dat schrift en geschreven onderwijsmateriaal een zeldzaamheid waren, moesten studenten en geleerden een sterk geheugen hebben om de kennis die zij opdeden te raadplegen en op te slaan. Het ontbrak Imam Maalik niet aan deze bijzondere vaardigheid. Ons wordt verteld dat wanneer hij luisterde naar een leraar die Profetische overleveringen vertelde, Malik ibn Anas voor elke overlevering (Hadith) een knoop placht te leggen. Later probeerde hij de overleveringen aan zichzelf te reciteren, om er zeker van te zijn dat hij elke overlevering bewaarde. Eens woonde hij een zitting bij waar 30 Hadiths werden verhaald en besproken. Toen de zitting afgelopen was, ging hij na of hij die Hadiths onthouden had en ontdekte dat hij er één vergeten was. Dus haastte hij zich naar zijn leraar om de ontbrekende Hadith van hem te leren, de leraar luisterde naar hem, en leerde hem de Hadith die hij gemist had.
Studie
Als geleerde woonde hij niet alleen studiekringen bij die door niet minder dan 90 geleerden werden gehouden, maar gedurende zijn hele leven besprak hij verschillende zaken van het geloof met zijn collega’s en de geleerden die tijdens het Hajj (bedevaart) seizoen naar Madinah kwamen, naast het corresponderen met bekende autoriteiten in verschillende delen van de moslimwereld. Er wordt ons verteld dat Malik ibn Anas al heel vroeg in zijn leven (eind tienerjaren of begin twintig) in de Moskee van de Profeet begon les te geven, maar hij begon pas met lesgeven toen zijn beheersing van de godsdienstige geleerdheid werd getuigd door niet minder dan zeventig van zijn leraren, van wie sommigen de leersessies van hun vroegere leerling kwamen bijwonen om van hem te leren.
Als conservatieve traditionalist had Imam Malik als leraar in zijn moskee grote eerbied voor de Hadiths van de Profeet sallallaahu `alayhi wa sallam ( moge Allah zijn vermelding verheerlijken ). De geschiedenis vertelt ons dat Imam Malik, voordat hij aan het onderwijzen van de Hadith begon, een bad zou nemen en zijn beste kleren zou dragen, en hij zou niemand toestaan zijn stem te hoog te verheffen. Er wordt ook gemeld dat hij niet in Madinah zou rijden, zeggende dat hij zichzelf niet kon zien rijden in een stad waar de Profeet sallallaahu `alayhi wa sallam ( moge Allah zijn vermelding verheerlijken ) begraven was.
In contact met meerdere bekende personen
Daar Imam Malik negentig jaar leefde, maakte hij de wisseling mee van de Umayyad-dynastie naar de Abbasidische, en hij ontmoette menige kalief, wiens respect hij afdwong met zijn kennis en oprechte raadgevingen, naast zijn waardigheid als geleerde. Ons wordt verteld, dat toen de beroemde kalief Haroen Ar-Rasjed hoorde van Al-Muwatta’ (een boek, dat door Imam Malik was samengesteld), hij zijn minister stuurde om hem te halen, om het boek aan de kalief voor te lezen. Imam Malik antwoordde beleefd: “Doe de kalief de groeten van mij, en zeg hem dat kennis bezocht moet worden, en dat het de mensen niet moet bezoeken. De mensen moeten erheen komen, en het moet niet naar de mensen gaan.” Later, toen de Kalief Imam Malik verweet, dat hij hem ongehoorzaam was, zei hij tot de Kalief: “O Leider der gelovigen, Allah de Almachtige heeft u tot deze eervolle positie verheven. Wees niet de eerste die de plaats verlaagt en de waardigheid van kennis en geleerdheid beledigt, opdat Allah uw plaats niet verlaagt. Ik wilde u werkelijk niet ongehoorzaam zijn, maar ik wilde veeleer dat de Leider der gelovigen de geleerdheid eerbiedig zou behandelen, opdat Allah zijn positie zou verhogen.” Kalief Haroun Ar-Rasheed was overtuigd, en hij liep met Imam Malik mee naar zijn eigen huis om naar hem te luisteren en naar zijn voordrachten uit zijn boek.
Eigenschappen
Een andere eigenschap die typerend is voor de kundige helden van de Islam, die Imam Malik door woord en daad aan de mensen bijbracht, was nederigheid en het bekennen van onwetendheid over zaken waarvan hij niet zeker was. Hij benadrukte bij zijn leerlingen dat de belangrijkste uitdrukking die een ware geleerde moest durven zeggen, was: “Ik weet het niet.” Er wordt ons zelfs verteld dat een man naar Imam Malik kwam en hem meedeelde dat hij zes maanden gereisd had om hem over een bepaald probleem te vragen. Bij het horen van het probleem kon Malik geen bevredigend antwoord vinden. Daarom zei hij nederig tegen de man: “Ik weet het niet.” De man was verbaasd, en hij zei: “Wat zal ik mijn volk vertellen als ik naar huis ga.” Imam Malik zei: “Zeg hun dat Malik ibn Anas zegt dat hij het niet weet.”
Zijn bijdrage aan de ummah
Met dit verantwoordelijkheidsgevoel onderwees Imam Malik de mensen en gaf hij zijn godsdienstig oordeel (fatwa), ondanks het feit dat hij meer dan 100.000 Profetische overleveringen (Hadith) verzamelde en studeerde bij de handen van tientallen bekende autoriteiten op godsdienstig gebied. Wij lezen dat hij heel vaak (als gewetensvolle raadgever) de vrager vroeg om enige tijd te wachten voordat hij hem het antwoord op zijn vraag gaf.
Malik ibn Anas wordt speciaal erkend om zijn omvangrijke boek “Al-Muwatta”, waarvan gezegd wordt dat het de tweede compilatie in de islamitische geschiedenis is van godsdienstige leerstellingen. Het werd, volgens sommige historici, in 40 jaar samengesteld. Vandaag de dag is dat boek nog steeds een belangrijke leidraad voor miljoenen moslims in Noord-Afrika en Afrika ten zuiden van de Sahara, waar de “Malikitische School ” overheerst.
Imam Malik was een zeer vroom, Allah-vrezend persoon. Hij leefde een leven van zelfverloochening en onthouding. Hij vastte vaak, soms wel vier dagen in de week. Hij stierf in 170 A.H.
Lees ook: Wat zijn wetscholen (Madhabs)?
Vond je dit artikel interessant?
