Achtergrond
Hij is een groot Hadith geleerde die het kostbaarste boek na de Heilige Koran schreef, Sahih-i Bukhari. Zijn naam is Muhammad bin Ismail en zijn kunya (tag) is Abu Abdullah. Hij werd “Imam” genoemd omdat hij een geleerde was die een hoge graad had in de wetenschap van de hadiths en meer dan 300.000 hadiths uit het hoofd kende met hun senetten (kettingen), en “Bukhari” omdat hij afkomstig was uit Bukhara, en beroemd werd met de naam Imam-i Bukhari. Hij werd geboren in 810 (H. 194) in Bukhara. Hij stierf in 870 (Hidjri. 256) in de stad Khartenk in Samarkand.
Bukhari, die zijn vader op jonge leeftijd verloor, begon zijn eerste opleiding in Bukhara, zijn geboorteplaats. Zijn moeder, een rechtvaardige vrouw wier gebeden welgevallig waren, spande zich in om hem en zijn broer op te voeden. Vanaf zijn tiende jaar volgde hij de lessen van hadithgeleerden. Hij memoriseerde 70.000 hadiths voordat hij vijftien jaar oud was.
Grote progressie
Hij maakte in korte tijd zoveel vooruitgang in de wetenschap van de hadith, dat hij wetenschappelijke debatten begon te voeren met zijn leraren. Zijn leermeester Dahili vulde met zijn hulp zijn tekortkomingen in sommige hadith-vertellingen aan. Op zestienjarige leeftijd leerde hij de boeken van Abdullah bin Mubarak en Waki bin Jarrah uit het hoofd. In de wetenschap van fiqh, leerde hij wat de mujtahids rapporteerden. Daarna ging hij op pelgrimstocht met zijn moeder en broer. Na de bedevaart keerden zijn moeder en broer terug naar Bukhara, terwijl Imam al-Bukhari in Mekka bleef en begon met het verzamelen van hadiths. Op achttienjarige leeftijd verzamelde hij de fatwa’s van de Sahaba en Tabiin. Hij leerde de Shafi’i jurisprudentie van Abdullah bin Zubayr al-Hamidi. Intussen ging hij naar Medina en bezocht het graf van Rasulullah en schreef ’s nachts bij het graf het boek Tarih-ul-Kebir. Naast Mekka en Medina reisde hij naar kenniscentra als Bagdad, Basra, Kufa, Egypte, Nishapur, Balkh, Merv, Askalan, Dimashk, Khums, Rey en Kayseriyye, ontmoette hadithgeleerden en leerde hadith en andere wetenschappen van meer dan duizend geleerden kennen en overdragen.
Imam al-Bukhari, die een sterke intelligentie en geheugen had, memoriseerde onmiddellijk de hadiths die hij hoorde. Hoewel degenen die met hem naar hadiths luisterden ze opschreven, voelde hij niet de behoefte om ze op te schrijven. Hij groeide op in de handen van leraren als Muhammad bin Salam al-Bikendi, Ibrâhim bin al-Ashâs, Abu Âsım al-Shaybani, Abdurrahman bin Muhammad bin Hammad, Halid bin Mahled, Abu Nasr-il-Farâdisi, Abdân bin Osmân al-Mervezi, Ali bin al-Madini, Ahmad bin Hanbal, Yahya bin Main, Ishaq bin Raheveyh, Sulayman bin Harb, Abdullah bin Zubayr al-Hamidi.
Groot bereik
Imam al-Bukhari, nadat hij zijn opleiding had voltooid, onderwees hadith en verschillende wetenschappen in bekende wetenschappelijke centra van Egypte tot Maveraunnehr. Er waren duizenden studenten in zijn klassen. Meer dan 70.000 studenten luisterden naar hadith van hem. Onder hen waren grote en bekende hadithgeleerden zoals al-Tirmidhi, al-Nasai, Abu Zur’a en Abu Bekr bin Hudayme, Ibn Abi Dawud, Muhammad bin Nasr-ul-Mervezi, Muslim bin Hajjaj, Ibn Abiddunya.
Nadat hij duizenden studenten had onderwezen, keerde hij terug naar Nishabur en vervolgens naar Bukhara. Hij verbleef enige tijd in Bukhara en hield zich bezig met het onderwijzen van hadith en wetenschap. Volgens een gerucht vroeg de gouverneur van Bukhara om een speciale les voor zijn kinderen en dat niemand hier mocht binnenkomen om naar de les te luisteren. In zijn antwoord zei Bukhari: “Ik verbied niet dat sommige mensen naar hadith luisteren en dat ik hadith leer aan een paar mensen.” Deze situatie veroorzaakte een breuk tussen hem en de gouverneur. Hij verliet Bukhara. Hij klaagde bij Allahu ta’âlâ over het leed dat door de gouverneur was veroorzaakt. Zijn gebed werd aanvaard en nog geen maand later werd de gouverneur ontslagen en in de kerker geworpen.
Ondertussen nodigden de inwoners van Samarkand hem uit. Onderweg, toen hij het bericht ontving dat sommige mensen uit Samarkand hem wilden hebben en anderen niet, bleef hij in het dorp Hartenk. Hij wilde de waarheid weten. Zijn hart was vernauwd en verveeld door deze toestand van mensen. Na het tahajjud gebed, opende hij zijn handen en zei: “O Heer! De aarde is smal voor mij geworden met deze breedte. Neem me aan uw zijde!” bad hij. Die maand werd hij daar ziek en stierf in de nacht van Eid al-Fitr in 870 in Khartenk, 72 kilometer van Samarkand. Zijn graf is daar.
Imam al-Bukhari was zeer vrijgevig en bewees iedereen gunsten. Hij gaf veel aalmoezen aan de armen en voorzag persoonlijk in de behoeften van zijn leerlingen. Hij vastte het hele jaar, behalve op de feestdagen. Hij vermeed altijd haram en verdachtmakingen en was zeer bang voor lasterpraat. Hij placht te zeggen: “Ik wens dat wanneer ik mijn Heer bereik, ik nooit laster zal hebben en dat niemand mij voor zoiets zal aanroepen.” Hij sliep een beetje in de eerste uren van de nacht, stond dan op en hield zich bezig met kennis en aanbidding. Hij reciteerde de Heilige Koran eens in de drie dagen.
Voorganger van hadith wetenschappen
Imam al-Bukhari, de leider van de hadith wetenschap en hadith geleerden, had honderdduizenden hadiths gememoriseerd. Hij kende de hadiths uit zijn hoofd met hun teksten en senetten. Hij onderzocht de vertellers van de hadiths zeer en nam niet de hadiths die werden verteld door hen die de geboden van de godsdienst niet gehoorzaamden, hun manieren niet in acht namen en een gebrek in hun zeden hadden.
Naast het memoriseren van de tekst van de hadith, placht hij de namen, geboorte- en sterfdata, zeden en levens van de mensen die de hadith vertelden, te leren en te memoriseren, van wie zij het vertelden, en wie nog meer de hadith van die verteller had verteld. Als iemand een fout maakte in het vertellen van hadith en in de schriften van de vertellers, zou hij onmiddellijk Imam al-Bukhari opzoeken en hem vragen en de waarheid te weten komen. Overal waar hij kwam, werd hij omringd door mensen die de hadith wilden leren. Imam al-Bukhari’s bijnaam in de wetenschap van de hadith is de letter “H”. Tegelijkertijd sieren de overleveringen van Imam al-Bukhari, die een meester is in de wetenschappen van tafsir en theologie, de werken van tafsir-geleerden. Hij schreef ook werken over de wetenschap van de theologie.
Zijn werken
1) Jâmi-us-Sahih:
Het is zijn grootste en beroemdste werk. Het is ook bekend als Sahih-i Bukhari. Islamitische geleerden hebben unaniem gezegd: “Het meest authentieke boek na de Heilige Koran is Sahih-i Bukhari”. Imam al-Bukhari schreef dit boek in Masjid al-Haram. Hij maakte istiharah voordat hij elke hadith in zijn boek schreef. Hij had ghusl, bad twee rak’ahs achter de maqâm in Ka’ba, en schreef de hadiths die zeker sahih zouden zijn volgens de degelijke methoden die hij had vastgesteld. Hij deed het werk van het opruimen van dit boek uit het manuscript in Ravda-i Mutahhera, dat zich bevindt tussen het graf van onze Profeet en zijn preekstoel in Medina-i münevvera. Hijzelf verklaarde hoe hij dit werk schreef als volgt: “Voordat ik elke hadith in het boek van Câmi-us-Sahih zette, deed ik ghusl, bad twee rak’ahs en maakte istiharah. Daarna zette ik de hadith in het boek. Ik schreef geen enkele hadith zonder deze dingen te doen. Ik voltooide dit boek in zestien jaar.”
De tekst van Sahih al-Bukhari, het belangrijkste van de zes boeken van sahih hadith genaamd Kütüb-ü Sitte, door Ali al-Yünûni in manuscript overgeleverd, is gezaghebbend geworden. Het origineel van dit exemplaar bevindt zich in de bibliotheek van de Akboğa Madrasah in Caïro. Er zijn vele commentaren en edities van Sahih al-Bukhari gemaakt. In 1894 liet sultan Abdulhamid Khan II in Egypte een uit twee delen bestaande editie maken, die zeer kostbaar was, gebonden en versierd met gouden tughra en nukûş. Deze editie is gemaakt in de Emiriyye drukkerij in Bulak. Zayn al-Din Ahmad Zebidi heeft de vertellingen samengevoegd en ingekort onder de naam Buhari-Sharif Tajrid-i Sarih.
2) Tarih-ul-Kebir
3) Tarih-ul-Awsat
4) Tarih-us-Sagir (deze drie werken bevatten de levens van hadith-vertellers en hun plaats in de wetenschap van hadith)
5) Kitab-u Duafâ-is-Saghirah (Het vermeldt de voorwaarden van zwakke vertellers)
6) Et-Tarih fi Marifeti Ruwât-ul-Hadith
7) Et-Tawârih-ul-Ansab
8) Kitab-ul-Kûnâ
9) Al-Adeb-ul-Mufred (Het is een werk dat hadiths over moraal verzamelt)
10) Ref’ul-Yedeyn fissalâti
11) Kitab-ul-Qiraati Half-el-Imam
12) Halk-ul-Ef’âl-il-Ibâdi ver-Reddü alel-Jahmiyya
13) Al-Aqidah of Et-Tawhid (met betrekking tot de wetenschap van de theologie)
14) Al-Jâmi-ul-Kebir
15) Et-Tafsir-ul-Kebir
16) Kitab-ul-Mabsût
17) Esmâ-us-Sahaba
Lees ook: Wat is een Hadith?