Het verhaal van de profeet Yusuf عليه السلام is in zijn geheel te lezen in hoofdstuk 12 van de Koran, genaamd Surah Yusuf. Dit is het enige hoofdstuk in de Koran dat één verhaal compleet beschrijft en behandelt, in tegenstelling tot de verhalen van de andere profeten die verspreid zijn over de gehele Koran. Het verhaal van Yusuf wordt in vers drie van Surah Yusuf geschaard onder “de allermooiste verhalen’’. Lees verder in deel I van de serie artikelen over Yusuf.
Achtergrond
Yusuf عليه السلام is de zoon van Yakub عليه السلام, de zoon van Isaak عليه السلام, de zoon van Abraham عليه السلام. Dit waren allemaal profeten. De profeet Mohammed ﷺ zei daarom: ‘’De nobele zoon van de nobele, de zoon van een nobele, de zoon van een nobele. Dat was Yusuf, de zoon van Yakub, de zoon van Isaak, de zoon van Abraham’’ (Bukhari)
Zijn droom
Het verhaal van Yusuf عليه السلام begint als hij een droom ziet, waarin elf sterren, samen met de zon en de maan, neerknielen voor hem. Hij vertelde deze droom aan zijn vader, die hem het advies gaf om zijn droom niet door te vertellen aan zijn (half)broers, omdat zij wellicht jaloers zouden zijn.
Yusuf عليه السلام volgde het advies van zijn vader op, maar Layla, de moeder van zijn halfbroers, hoorde het verhaal ook en vertelde dit door aan haar kinderen. Toen zij dit verhaal hoorden, dachten ze dat Yusuf عليه السلام hen als slaaf wilde gebruiken en daarom wilde ze hem uit de weg ruimen. Ze wilden hem in eerste instantie doden, maar één van de broers, genaamd Yehudha, gaf aan dat ze hem het beste in een put konden gooien. Hij wilde Yusuf عليه السلام helpen en stelde voor dat ze hem in de put moesten gooien, zodat ze hem niet zouden doden. Hieruit leren we dat we te allen tijde moeten kiezen voor het minst kwade als het goede niet mogelijk is.
Kwade plan van zijn broers
De broers van Yusuf عليه السلام gingen naar hun vader, de profeet Yakub عليه السلام, en vroegen hem of Yusuf mee mocht naar de woestijn, zodat hij kon rennen en spelen. Yakub عليه السلام was bang dat Yusuf عليه السلام iets zou overkomen, maar gaf toch toestemming, toen ze begonnen aan te dringen. Yakub عليه السلام had namelijk een droom gezien, waarbij er tien wolven op Yusuf عليه السلام afkwamen, waarvan één Yusuf عليه السلام probeerde te beschermen. Vervolgens zag hij dat de grond openspleet en Yusuf عليه السلام erin terechtkwam en daar verbleef voor drie dagen. Door deze droom droeg de profeet Yakub عليه السلام zijn zonen op om goed op te passen op Yusuf عليه السلام.
Ze gaven aan dat ze met veel waren en dat er weinig kon gebeuren.(Surah Yusuf, vers 14) Toen ze eenmaal in de woestijn waren, trokken ze zijn hemd uit en gooiden hem in een put genaamd Ahzan. In deze put kreeg Yusuf عليه السلام een openbaring van Allah, waardoor hij niet angstig was, terwijl hij in de put verbleef. Zijn halfbroer Yehudha kwam elke dag om hem eten te geven, maar op een dag trof hij een put zonder zijn broer Yusuf عليه السلام. Hij werd verdrietig en vertelde het aan zijn broers, waarop ze Yusuf عليه السلام gingen zoeken.
‘Yusuf is gedood door een wolf..’
Ze kwamen erachter dat er een karavaan langs was gekomen en één van hen had een jongen aangetroffen in de put en hem als slaaf had meegenomen. Toen de broers zeiden dat ze hem terug wilden, bood hij een laag bedrag en kocht hun broer van hen. De broers van Yusuf عليه السلام konden dit natuurlijk niet vertellen aan hun vader Yakub عليه السلام, waardoor ze moesten liegen. Ze hadden zijn hemd besmeurd met bloed van een dier en zeiden tegen hun vader dat ze Yusuf عليه السلام uit het zicht hadden verloren en dat een wolf hem had opgegeten. (zie Koran, 12:18)
De profeet Yakub عليه السلام geloofde dit niet, omdat het overhemd geen gaten had, en wist dus dat zijn andere zonen dit hadden veroorzaakt. Hij moest veel huilen om het verlies van zijn zoon, waardoor hij uiteindelijk blind werd.
Yusuf werd gekocht door Potifar
Toen de karavaan met Yusuf عليه السلام aankwam in Egypte, werd hij voor twintig Dirham verkocht aan Potifar (Qitfir), de rechterhand van de farao. Hierop gaf hij de opdracht aan zijn vrouw, Zulaykha, die tevens het nichtje van de farao was, om goed voor hem te zorgen. (Koran, 12:21). Hij was namelijk van mening dat Yusuf عليه السلام van nut kon zijn en wilde hem als zoon aannemen. In het paleis groeide hij op en hij kreeg wijsheid, het vermogen om te oordelen tussen goed en kwaad, en kennis van Allah (Koran, 12:22) Hiermee kreeg hij als profeet ook het wonder, dat hij dromen kon interpreteren. In het paleis moest hij aan het begin simpele taken verrichten. Hij deed alles echter heel goed, waardoor hij uitblonk en een soort coördinator in het paleis werd.
Zijn eigenschappen
Volgens de overleveringen was Yusuf عليه السلام een hele knappe man. Er wordt gezegd dat als schoonheid bestond uit zeven delen, Yusuf عليه السلام zes ervan zou hebben en het overige deel zou worden gebruikt voor de gehele mensheid. Hij was zowel uiterlijk, als innerlijk, heel erg mooi.
Zulaykha kon zijn schoonheid niet weerstaan en wilde hem op een dag verleiden. Ze stuurde iedereen weg en deed de deur van de kamer op slot en nodigde Yusuf عليه السلام uit. Yusuf عليه السلام weigerde en zei: ´Ik zoek mijn toevlucht tot Allah. Hij is mijn Heer. Hij heeft mijn verblijf waardig gemaakt. (Koran, 12:23.) Volgens de geleerden van exegese kan ‘hij heeft mijn verblijf waardig gemaakt’ slaan op Allah of de heer des huizes, Potifar.
Toen hij richting de deur ging, trok Zulaykha aan zijn hemd, waardoor er een scheur in kwam. Bij de deur troffen ze Potifar aan en Zulaykha gaf de schuld direct aan Yusuf عليه السلام. Yusuf عليه السلام zei dat hij niks had gedaan. Er was een familielid dat zei: ‘’Indien zijn hemd van voren is gescheurd, dan spreekt zij de waarheid en behoort hij tot de leugenaars. Indien zijn hemd van achteren is gescheurd, dan vertelt zij een leugen en behoort hij tot de betrouwbaren.’’ (Koran, 12:26)
Dit familielid was volgens een overlevering een nichtje van Zulaykha, die een kind had gekregen. Yusuf عليه السلام vroeg dit pasgeboren kind om te getuigen voor hem, waarna het kind getuigde. Zo kwamen ze erachter dat Zulaykha loog. Potifar vroeg Yusuf عليه السلام om dit voorval te vergeten en zei tegen zijn vrouw dat ze vergeving moest vragen.
Het voorval moest in de doofpot, omdat Potifar en de koning beiden een reputatie hadden, die ze niet wilden schaden. Het verhaal werd echter door een enkele werkers van het paleis gehoord en zij vertelden het door aan de mensen. De vrouwen in de stad zeiden: ‘’De vrouw van al-‘Aziz [Potifar] heeft haar knecht proberen te verleiden. De liefde (voor Yusuf) heeft haar hart diep geraakt. Wij zien haar in duidelijke dwaling.’’ (Koran, 12:30)
Toen Zulaykha deze roddel hoorde, bedacht ze een plan, waardoor ze haar onschuld wilde aantonen. Ze organiseerde een buffet voor de vrouwen en zorgde ervoor dat iedereen van hen een mes had. De vrouwen waren nieuwsgierig en kwamen allen naar het buffet. Zulaykha droeg Yusuf عليه السلام op om mooie kleren aan te doen, om vervolgens de zaal binnen te treden. Toen de vrouwen de schoonheid van Yusuf عليه السلام zagen, stonden ze verstelt van zijn schoonheid en sneden zij zich daardoor in hun handen. Ze zeiden: ‘’Verheven is Allah! Dit is geen mens, dit kan niet anders zijn dan een nobele engel.’’ (Koran, 12:31)
Zulaykha zei: ‘’Dit is degene over wie jullie mij verwijten gemaakt hebben. Inderdaad, ik probeerde hem te verleiden, maar hij beschermde zijn kuisheid. En indien hij niet doet wat ik hem beveel, zal hij gevangen worden gezet en zal hij behoren tot de vernederden.’ (Koran, 12: 32). Hiermee probeerde ze eigenlijk aan te geven dat andere vrouwen ook hetzelfde zouden hebben gedaan, als ze in haar situatie zouden zijn geweest.
Lees deel II over de profeet Yusuf عليه السلام
Lees ook: Profeet Idris عليه السلام
Vond je dit artikel interessant?
